Fibromialgia w rodzinie

Strona w przygotowaniu . . . przepraszamy

Fibromialgia u dzieci

Teraz gdy dzieci coraz częściej narzekają niejasne/nieokreślone objawy, takie jak ogólne zmęczenie, bolesność, problemy ze snem mogą one doświadczać każdego z wielu rozpowszechnionych schorzeń. Fibromialgia jest jednym z takich schorzeń, które łatwo może zostać przeoczone u nastolatków i dzieci, która powoduje bóle mięśni i otaczających stawy tkanek miękkich. Bardzo trudno rozpoznać fibromialgię u dzieci ponieważ najczęściej dotyczy ona dorosłych kobiet, tj. w wieku powyżej 20 lat. Mimo to uważa się że od 1 do 7 procent dzieci może mieć fibromialgię lub podobne schorzenie.

Fibromialgia należy do grupy schorzeń określanych wspólnie jako zespół bólu mięśniowo-szkieletowego ang. musculoskeletal pain syndrome (MSPS). Fibromialgia u dzieci jest określana jako pierwotny młodzieńczy zespół fibromialgii ang. juvenile primary fibromyalgia syndrome (JPFS). Jeśli dziecko ma inną zdefiniowaną chorobę reumatoidalną, najczęściej na podłożu zapalnym i objawy fibromialgii, wówczas określa się to jako wtórny młodzieńczy zespół fibromialgii ang. juvenile secondary fibromyalgia syndrome. Do chorób najczęściej współistniejących z fibromialgią należą choroby reumatyczne o podłożu zapalnym (toczeń rumieniowaty układowy, reumatoidalne zapalenie stawów, spondyloartropatie), inne choroby z zajęciem stawów (np. borelioza, sarkoidoza), niektóre choroby endokrynologiczne (niedoczynność lub nadczynność tarczycy, nadczynność przytarczyc).

FIBROMIALGIA U DZIECI I MŁODZIEŻY: CO JĄ POWODUJE?

Naprawdę nikt nie wie co powoduje fibromialgię. Obserwuje się tendencję do rodzinnego występowania fibromialgii, chociaż dotychczas nie udało się ustalić czy fibromialgia ma jakieś tło genetyczne. Naukowcy badający fibromialgię łączą ją z licznymi i bardzo różnymi schorzeniami łącznie z problemami immunologicznymi, endokrynologicznymi, psychologicznymi i zaburzeniami biochemicznymi. Brak potwierdzonej wiedzy na temat przyczyn fibromialgii sprzyja spekulacjom. Najczęściej wymieniane są następujące hipotezy:

• hipoteza zaburzeń snu
• hipoteza serotoninowa
• hipoteza podłoża genetycznego

Tak jak u dorosłych, gdzie fibromialgia częściej dotyka kobiety, fibromialgia dzieci i młodzieży częściej dotyczy dziewcząt niż chłopców. W większości przypadków fibromialgia u dziewcząt jest rozpoznana pomiędzy 13 a 15 rokiem życia.

Objawy fibromialgii u dzieci i młodzieży

Jednym z głównych objawów fibromialgii u dzieci i młodzieży są bolesne punkty w charakterystycznych lokalizacjach. Ucisk w tych punktach wywołuje ból nieproporcjonalnie duży w stosunku do siła nacisku. Dlatego właśnie są one nazywane punktami tkliwymi (ang. tender points). U osób chorych na fibromialgię punkty te znajdują się w 9 parzystych okolicach jak zaznaczono na rycinie obok. Bóle mogą się zacząć w jednym regionu ciała, aby w końcu objąć inne obszary/regiony. Dzieci chore na fibromialgię opisują odczuwany ból w rozmaity sposób w tym jako sztywność, naprężenie, tkliwość, pieczenie, tkliwość, bolesność. Inne objawy fibromialgii u nastolatków i dzieci obejmują: przewlekłe/długotrwałe zmęczenie, problemy ze snem (trudności w zasypaniu, budzenie się zmęczonym), niepokój i depresja, bóle brzucha, bóle głowy, problemy z pamięcią, zawroty głowy, niespokojne nogi podczas snu.

Rozpoznanie fibromialgii u dzieci i młodzieży

Pierwsze kryteria diagnostyczne dla młodzieńczego zespołu fibromialgii zostały zaproponowane w 1985 roku → (Yunus MB, Masi AT: Juvenile Primary Fibromyalgia Syndrome; Arthritis Rheum,1985;28,pp.138-145). Tak jak w przypadku osób dorosłych, młodzieńczy zespół fibromialgii wiąże się z trwałym i powszechnym bólem mięśniowo-szkieletowym trwającym co najmniej 3 miesiące i umiejscowionym przynajmniej w 3 częściach (kwadrantach) ciała. Dodatkowo w czasie badania palpacyjnego pacjent musi wykazywać bolesność na ucisk w co najmniej 5 z 18 tzw. punktów tkliwych zlokalizowanych w swoistych miejscach anatomicznych (w miejscach przyczepów ścięgien lub na ich przebiegu). Ponadto muszą być spełnione dodatkowe kryteria, do których zalicza się m.in.: zmęczenie, zaburzenia snu i nastroju, przewlekłe bóle głowy, zespół jelita drażliwego. Aby rozpoznać młodzieńczy zespół fibromialgii, pacjent musi spełniać wszystkie warunki z kryterium głównego oraz 3 dodatkowe objawy lub 3 warunki z objawów głównych albo 3 główne kryteria, 4 punkty tkliwe i 5 objawów dodatkowych.

W rozpoznaniu różnicowym w pierwszej kolejności należy uwzględnić:

• młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów, młodzieńczy toczeń rumieniowaty układowy, młodociane zapalenie skórno-mięśniowe, zespół Sjögrena,
• zaburzenia endokrynologiczne tarczycy,
• w wywiadzie powinno się określić dokładny profil psychologiczny pacjenta, z uwzględnieniem zwłaszcza relacji rodzicielskich,
• przeprowadzone badanie przedmiotowe należy poprzeć badaniami laboratoryjnymi (badanie ogólne moczu, morfologii krwi obwodowej, OB, TSH, oznaczenie przeciwciał przeciwjądrowych ANA).

Kryteria diagnostyczne młodzieńczego zespołu fibromialgii Masi i Yunus, 1985

Strona w przygotowaniu . . . przepraszamy

Fibromialgia u rodziców

Czy fibromialgia jest chorobą dziedziczną?

Podobnie jak inne choroby reumatyczne, fibromialgia może być wynikiem tendencji genetycznej przekazywanej z matki na córkę. Niektórzy badacze uważają, że geny danej osoby mogą regulować sposób, w jaki organizm przetwarza bolesne bodźce. Naukowcy ci wysuwają teorię, że osoby chore na fibromialgię mogą posiadać gen lub geny powodujące intensywną reakcję na bodźce, których większość ludzi nie postrzegałaby jako bolesne. Stwierdzono, że kilka genów występuje częściej u osób chorych na fibromialgię.

Uważa się, że gdy osoba z tą tendencją genetyczną jest narażona na pewne emocjonalne lub fizyczne czynniki stresogenne – takie jak traumatyczny kryzys lub poważna choroba – następuje zmiana w reakcji organizmu na stres. Zmiana ta może skutkować większą wrażliwością całego organizmu na ból. Jakie są czynniki ryzyka fibromialgii?

Czynniki ryzyka to odrębne cechy zidentyfikowane przez badaczy, które mogą zwiększać ryzyko zachorowania na określoną chorobę. Chociaż badacze zidentyfikowali kilka typowych czynników ryzyka fibromialgii, nadal wiele osób cierpi na tę chorobę, które nie mają żadnej z tych cech. Ponadto niektóre kobiety cierpią na fibromialgię z pewnymi chorobami, takimi jak reumatoidalne zapalenie stawów, toczeń rumieniowaty układowy (SLE) lub inne choroby autoimmunologiczne. Ale inni mają fibromialgię bez żadnej choroby podstawowej.

Prawdopodobne czynniki ryzyka dla ujawnienia się fibromialgii mogą obejmować:

• Płeć (przeważnie płeć żeńska)
• Skłonnność genetyczna (może być dziedziczona)
• Menopaza (zmniejszenie poziomu estrogenów)
• Słaba kondycja fizyczna
• Przebyty zabieg chirurgiczny
• Uraz mózgu lub rdzenia kręgowego (w wyniku uszkodzenia, wypadku, choroby lub stresu psychicznego

Jak wyjaśnić fibromialgię mojej rodzinie i przyjaciołom?

Po prostu nie ma jednej teorii wyjaśniającej przyczynę fibromialgii. Nie wiemy też, co powoduje, że fibromialgia ulega zaostrzeniu lub złagodzeniu.

Bez względu na przyczynę, niekończący się ból, tkliwość, bezsenność lub problemy ze snem zwykle zwiększają uczucie zmęczenia i depresji. To z kolei może prowadzić do zwiększonego niepokoju, zmniejszonej aktywności i większego bólu. Zaburzony sen, a nawet brak fazy REM, mogą obniżyć poziom energii. Jeśli będzie się to utrzymywać przez dłuższy czas, może prowadzić do zmniejszenia zdolności organizmu do naprawy uszkodzonych tkanek.

Gdy lekarz postawi prawidłową diagnozę fibromialgii, można rozpocząć skuteczne leczenie fibromialgii. W ten sposób możesz opanować objawy i zachować jakość życia.

Czy fibromialgia jest chorobą dziedziczną?

Chociaż fibromialgia nie jest przenoszona bezpośrednio z rodziców na dzieci, to jednak wydaje się, że choroba częściej pojawia się w niektórych rodzinach. Przypadki rozwinięcia się fibromialgii są wielokrotnie częstsze w rodzinach w których już ktoś choruje/chorował na fibromialgię, niż w rodzinach, w których nikt nie miał fibromialgii.

Badania genetyczne członków rodzin osób chorych a fibromialgię i/lub inne przewlekłe zespoły bólowe ujawniły szereg genów, które mogą tłumaczyć dlaczego te schorzenia, jak się wydaje, pojawiają się w niektórych rodzinach. Każdy z tych genów odgrywa rolę w odpowiedzi układu nerwowego na bodźce bólowe. Niektóre z tych genów są również związane z występowaniem depresji czy lęku, co może tłumaczyć, dlaczego stosowanie pewnych leków antydepresyjne może pomóc w łagodzeniu objawów fibromialgii.